«Այն ինչ կա մեր գրականությունում ես դրական եմ համարում, ստեղծագործող մարդը բոլոր պայմաններում էլ գտնում է ճանապարհ ստեղծագործելու համար», - այսօր «Անալիտիկ» մամուլի ակումբում Մարտի 3-ը գրողների միջազգային օրվան ընդառաջ ժամանակակից հայ գրականությանն ու գրողներին հուզող խնդիրներին անդրադառնալով նման տեսակետ հայտնեց արձակագիր Սեյրանուհի Գեղամյանը, հավելելով, որ ինքը չի վախենում երիտասարդ սերնդի համար:
«Ես չեմ վախենում երիտասարդ սերնդի համար, իմ վախն ավելի շատ ավագ սերնդի համար է, ովքեր կարելի է ասել բավականաչափ մոռացվել են և ես սա վտանգավոր եմ համարում, որովհետև եթե չունես հարգանքն արժեքներ ստեղծած մարդկանց հանդեպ, ապա չես կարող այսօվա արժեքներն էլ գնահատել» ,- ասաց Ս. Գեղամյանը:
Մյուս բանախոս բանաստեղծ Արևշատ Ավագյանը կարծում է, որ այսօրվա սոցիալ-տնտեսական դժվար պայմաններում բավական մեծ վերընթաց է ապրում արդի գրականությունը:
«Հայ բանաստեղծական արվեստն ինչպես միշտ իր դարավոր ավանդները շարունակում է, հետաքրքիր գրքեր են տպվում, մեր գրողները ավելի խորն են նայում հայացքը տիեզերքին են հառնում, այն սերը այն գարունը այն ամեն ինչը որ անհրաժեշտ է ընթերցողին նրանք մատուցում են»,-ասաց Արևշատ Ավագյանը, բողոքելով հայկական հեռուստաեթերից, որն ըստ բանախոսի շատ վատն է և ազգադավ վերաբերմունք ունի մեր գրականության նկատմամբ և նրանց ներկայացրածը չի վերաբերվում մեր գրականությանը:
«ԽՍՀՄ տարիներին իմ վերջին գիրքը տպագրվել է 20 հազար տպաքանակով, բայց այսօր 3-4 հարյուր օրինակով տպագրված գիրքը հնարավոր չէ վաճառել», -դժգոհեց բանաստեղծը նշելով, որ ստեղծված է մինիմալ վատ պայմաններ գրողի համար:
Ըստ գրող, հրապարակախոս, թարգմանիչ Ֆելիքս Բախչինյանի մենք ունենք հրաշալի գրականություն և խորհրդարային տարիներին չնայած տպագրվում էր մեծ տպաքանակով, բայց ամեն ինչ չէ , որ հնարավոր էր տպագրել:
«Անկախության տարիներին ավելի ազատ և անկախ է ստեղծագործության դաշտը, և հիմա բոլորը կարող են հրատարակվել, իսկ թացն ու չորը կորոշվի հետո», - ասաց գրողը նշելով, որ ժամանակին շատերն էին իրենց համարում ավելի մեծ քան Հովհանես Թումանյանը, բայց ամեն ինչ բյուրեղացել և մաքրվել է ժամանակի շնորհիվ:
«Գրողների միությունը բավականին լուրջ աշխատանք է կատարում և ստեղծագործողներից բոլորը չէ, որ տնտեսական վատ վիճակում են, կարող են նաև իրենք հրատարակել իրենց գրքերը: Ամեն մի ստեղծագործող կարող է ազատ և անկախ ստեղծագործել: Իսկ որ գրքերը չեն ընթերցվում դա համաշխարհային խնդիր է և սա միայն Հայաստանով չի սահմանափակվում: Պարզապես պետք է հրատարակվեն և մնայունը կմնա պատմության մեջ»,- եզրափակեց Ֆելիքս Բախչինյանը:
Արձակագիր Սեյրանուհի Գեղամյանը հայտարարեց, որ շատ հեղինակեր անգամ հոնորար չստանալու պայմանով խնդրում են, որ անպայման գիրքը հրատարակվի: «Ես կարծում եմ, որ գրողների մեծ մասը ունևոր չի , այլապես նրանք չէին աշխատի տարբեր կառույցներում, այլ միայն կստեղծագործեին, ավելի լավ է 10 գիրք տպագրել պետպատվերի շրջանակում, բայց մարդկանց արժանապատիվ հոնորար տալ »,- նշեց արձակագիրը:
Ամենաշատ իր վրա բեռ վերցնողը Անտարես հրատարակչությունն է, այսօր «Անալիտիկ» մամուլի ակումբում նման տեսակետ հայտնեց արձակագիր Սեյրանուհի Գեղամյանը, հավելելով, որ ուրիշներն էլ պետք է փորձեն օգնել ոլորտի զարգացմանը:
«Մարդիկ ավելի շատ գերադասում են, որ իրենց մոտ գումար հավաքվի, քան այդ գումարը ներդնեն հեղինակների հենց կհարստացնի», - ասաց արձակագիրը: Հայաստանում կան որակյալ թարգմանիչներ, ի տարբերություն խորհրդային տարիների, նրանք թարգմանում են բնօրինակից, և ոչ թե ռուսերենից, հայտարարեց գրող Ֆելիքս Բախչինյանը:
«Գրեթե բոլոր գրքերը թարգմանվում են բնօրինակից և այսօր կան երիտասարդ թարգմանիչներ, ովքեր դյուրի անում են այդ գործը և ընթերցողները կարողանում են ձեռք բերել որակյալ գրքեր»,-ասաց Բախչինյանը:
Սեյրանուհի Գեղամյանը ժամանակակից գրողների խնդիրներից առանձնացրեց հրատարակվելու հարցը, որի լուծումը չի կայանում նաև այն պատճառով, որ Հայաստանում հարուստների մեծ մասը գիրք չի կարդում և գումար չի դնում գիրք տպագրելու համար: Ժամանակին գրողների խոսքն իրապես արժեք ուներ և բոլորը սպասում էին, թե որևէ հարցի մասին ինչ կասեր օրինակ Սևակը, Սիլվա Կապուտիկյանը, Վարդգես Պետրոսյանը , հիմա ցավոք այդպես չի, ասաց Ս. Գեղամյանը, իսկ Ա. Ավագյանն էլ հավելեց որ հիմա Մկոների, Վիտամին ակումբների ցածր մակարդակի կարծիքն է արժեքավոր: Գրողները կարծում են, որ ցանկացած տարբերակ ընդունելի է, ոլորտի առողջացման գործում և եթե համացանցը օգտագործվի մշակութային իմաստով, իրենք տարբերություն չեն դնի, սակայն կարծում են, որ համակարգիչով ստեղծագործելիս մեջը հոգի չես դնի, բայց եթե գրքերի էլեկտրոնային վաճառքը կօգնի որպեսզի ավելի շատ ընթերցողի տեղ հասցվի ասելիքը, ինչու չօգտագործել այն:
«Պետք է լինի թուղթ, գրիչ և գիրք, համակարգիչն անկենդան է»,- եզրափակեց գրող Ֆելիքս Բախչինյանը:
