Այսօր «Անալիտիկ» կենտրոնում տեղի ունեցած «Տրանսպորտի վարձավճարների թանկացում. անհրաժեշտությու՞ն թե ճոխություն» թեմայով ասուլիսի հյուրերն էին «Սոցիոմետր» անկախ սոցիոլոգիական կենտրոնի տնօրեն Ահարոն Ադիբեկյանը և «Հայաստանի սպառողների ասոցիացիայի» նախագահ Արմեն Պողոսյանը: Պարոն Պողոսյանի խոսքով իրենց հետազոտությունների արդյունքում մոտավորապես պարզվել է ուղևորահոսքի չափը, որի հիման վրա էլ որոշվել է, որ մեկ միկրոավտոբուսը մի ուղղությամբ տեղափոխում է քսանչորս ուղևոր, այսինքն մեկ օրում այն տեղափոխում է միջինը երեք հարյուր մարդ: Ստացվում է, որ նրանք ստանում են գերշահույթ: Սակայն, հետազոտություններն անցկացվել են միջինացված տվյալներով, այսինքն ուղղակի մի հոգի նստել է միկրոավտոբուս և հաշվել ուղևորներին: Ըստ Պողոսյանի, ծախսերը հաշվված են, սակայն ուսումնասիրված չէ ուղևորահոսքը: Պողոսյանն ասաց, որ չի տեսնում ավագանու աշխատանքը. «Այս խնդիրը պետք է լուծի ավագանին, առաջարկում եմ ավագանուն անվստահություն հայտնել և ուղարկել տուն: ՈՒզում ենք հանդիպել ավագանու ներկայացուցիչների հետ և քննարկել այս հարցը, սակայն նրանք այս հարցին ուշադրություն չեն դարձնում , անտարբեր են: Խնդիրը եռում է դեռ հուլիս ամսից, սակայն արդեն նոյեմբերն է, և ոչ մի լուծում առայժմ չի տրվել: Այս ընթացքում հանրային հանձնաժողով է ստեղծվել, որը գումարել է երկու նիստ: Առաջին նիստի ընթացքում քննարկվեցին չափանիշները, որոնց հիման վրա պետք է որոշվի տրանսպորտի վարձավճարը: Սակայն սա պետք չէ որոշվի քննարկումների ընթացքում, այլ պետք է որոշվի ուղևորահոսքի հիման վրա»:
Ահարոն Ադիբեկյանը նույնպես կողմ է բանավեճային ձևաչափին, սակայն բանավեճը պետք է ունենա առարկա և նյութ: Իսկ դրա համար նախ պետք է հետազոտել ուղևորահոսքը և կարողանալ որոշել գինը` բոլոր ուղղությունների համար: «Մենք հարցումներ ենք անցկացրել, պարզել ենք, թե բնակչությունը տրանսպորտային որ ուղղություններից է հիմնականում օգտվում: Պետք է հաշվի առնել նաև աշխատանքային և ոչ աշխատանքային օրերը, ուսանողների արձակուրդները, և դրանց հիման վրա որոշել վարձավճարների չափը: Վարորդը պետք է աշխատի քսաներկու օր, բայց այժմ նա երեսուն օր է աշխատում, այսինքն վարորդները շահագործվում են»: Ահարոն Ադիբեկյանը նշեց, որ Երևանը պետք է ունենա արժանավայել ուղևորափոխադրամիջոց, որով քաղաքացին կկարողանա ամեն առավոտ գնալ դասի, աշխատանքի: «Պետք է վճարվի այն ուղևորավարձը, որով մեր երթուղայինները կկարողանան նորմալ աշխատանք ապահովել: Նրա խոսքով` այս հարցը պետք է քննարկվի մասնագետների հետ և վերջնական լուծում ստանա` հիմնվելով հետազոտությունների և լուրջ ուսումնասիրությունների վրա»:
Արմեն Պողոսյանն ասաց, որ Երևանում բացի միկրոավտոբուսներից, մնացած բոլոր փոխադրամիջոցներն աշխատում են վնասով: Միկրոավտոբուսները տեղափոխում են քաղաքացիների իննսուն տոկոսին: Բանախոսը առաջարկեց, որ Հայաստանում բացի միկրոավտոբուսներից շահագործվեն այլ հարմարավետ փոխադրամիջոցներ, օրինակ տրոլեյբուսներ և մետրո: Պողոսյանի խոսքով հասարակական կարծիքի ուսումնասիրություն է արվել, և բնակչության իննսուներեք տոկոսը բողոքում է և առաջարկում պակասեցնել միկրոավտոբուսների թիվն ու ավելացնել մարդավայել ուղևորափոխադրամի-ջոցների թիվը: Բանախոսի խոսքով Երևան քաղաքը 249 ավտոբուս է նվեր ստացել, և եթե առավել շահութաբերն ու քիչ շահութաբերը միջինացվեն, ապա վարձավճարը չի բարձրանա:
Ահարոնյանը հակադարձելով Պողոսյանին ասաց, որ այդ ավտոբուսները մի քանի տարի հետո փչանալու են, և դրանց ամորտիզացիոն ծախսերը հոգալու համար գումար է անհրաժեշտ: Ահարոն Ադիեբեկյանի կարծիքով` Արմեն Պողոսյանի բերած հիմնավորումները մակերեսային են, և դրանցով ոչ մի հարց չի կարելի լուծել: «Իմ ուսումնասիրություններն ավելի խորությամբ են արված: Այժմ մասնագետների մի ամբողջ խումբ է աշխատում Երևան քաղաքի տրանսպորտային քարտեզի մշակման վրա, որի հիման վրա էլ արդեն հնարավոր կլինի որոշել տրանսպորտային միջոցների վարձավճարի չափը: Չի կարելի մեկ կամ երկու գործոն հաշվի առնել գինը որոշելիս, անհրաժեշտ է բոլոր գործոններն ուսումնասիրել, հետազոտել, այնուհետև գին սահմանել: Գին, որը հարմար կլինի թե ուղևորափոխադրում իրականացնող ընկերությանը, թե սպառողներին: Մինչև տարվա վերջ հետազոտության տվյալները պատրաստ կլինեն, և մենք կհրապարկենք դրանք»:
Արմեն Պողոսյանը և Ահարոն Ադիբեկյանը համակարծիք էին այն հարցում, որ պետք է ստեղծվի բաց բաժնետիրական ընկերություն, որը սպառողներին էլ հնարավորություն կտա շահույթ ստանալ տրանսպորտային միջոցների աշխատանքից, ինչն ավելի թափանցիկ կդարձնի թե ծախսերը, թե շահույթի չափը: Այս կերպ յուրաքանչյուր սպառող հնարավորություն կունենա լինել նաև շահառու, ուստիև կբավարարվի թե բարեկարգ տրանսպորտային միջոցների ապահովման հարցը, թե սպառողների շահերի իրագործումը:
