Հայաստանյան հնագիտության ձեռքբերումներն արժևորվում են ոչ միայն այն առումով, որ նոր հուշարձաններ են պեղվում, այլ այդ հուշարձաններից կորզված տեղեկատվությունն ինչ նշանակություն ունի մարդկության ձևավորման պատմության համար: Լրագրողների հետ հանդիպման ժամանակ ասաց ՀՀ ԳԱԱ Հնագիտության և ազագրության ինստիտուտի տնօրեն Պավել Ավետիսյանը:
Նրա խոսքով, իրենց ծրագրերում մեծ տեղ ունեն կենսաչափական, նյութաչափական ուսումնասիրությունները, ԴՆԹ անալիզը, որը նորություն է հայ հնագիտության համար:
Պ. Ավետիսյանը կարևորեց Վիշապ քարակողոթների պեղումները: Վիշապ քարակողոթները Հայկական լեռնաշխարհում բրոնզեդարյան ժամանակների մոնումենտալ քանդագործության բացառիկ նմուշներ են: Վիշապաքարերը տարածված են եղել միայն Հայաստանում: Այժմ պեղվում են Արագածի գագաթամերձ մասում՝ Տիրին կատարի տարածքում գտնվող վիշապ կողոթները, որոնք թվագրվում է Ք.Ա. 16-15-րդ դարերի սահմաններում:
«Հայկական լենռնաշխարհի տարբեր հատվածներում, բնակատեղիներից դուրս կան տարածքներ, որոնք անվանվում են սրբազան լանդշաֆտ, որոնց կարևոր տարրերից է վիպաշ կոթողները: Դրանց հարևանությամբ հայտնաբերվում են դամբարաններ, սրբատեղիներ: Վիշապ կոթողների ուսումնասիրությունը կարևոր է այդ շրջանում բնակվող մարդկանց պատկերացումները հասկանալու, մեկնաբանելու համար: Այդ հուշարձանները բրոնզեդարյան շրջանի մասին նոր պատկերացումներ կազմելու հնարավորություն կընձեռեն»,- ասաց Հնագիտության և ազգագրության ինստիտուտի տնօրենը:
