Հասարակություն 

Ինչպե՞ս են զոմբիացնում մարդկանց․ 10 մանիպուլացիոն հնարքներ՝ ըստ Հոմսկիի

analitik.am

Աշխարհահռչակ լեզվաբան, քաղաքական փիլիսոփա և հրապարակախոս Նոամ Հոմսկին, ով համարվում է ժամանակակից ամենաինտելեկտուալ մարդկանցից մեկը, մեծ ուշադրություն է դարձնում զանգվածային  մտածողության կառավարման խնդիրներին։ Նա թողարկել է մի շարք աշխատություններ, որոնք ներկայացնում են, թե ինչպես են ԶԼՄ-ները և պետությունների ղեկավարները կառավարում հասարակությանը։

Ստորև կներկայացնենք դրանցից տասը.

Մեղքի զգացման մշակումը

Հիմնական առաքելություններից մեկը մարդկանց մոտ մեղքի զգացում արթնացնելն է։ Կասկածը սեփական մտավոր ունակությունների և բավարար չափով ծախսած ջանքերի նկատմամբ ստիպում է յուրաքանչյուրին մեղավոր զգալ իրեն։

Նման իրավիճակում մարդը երբեք չի ապստամբի գործող անարդար համակարգի դեմ, քանի որ ամբողջ ուժերը կծախսի սեփական եսը նվաստացնելու համար։ Դա հանգեցնում է դեպրեսիաների կամ ճնշված հոգեվիճակի, իսկ նման մարդը որևէ վտանգ չի ներկայացնում իրենից։

Ինֆանտիլիզացիա

Քարոզչական ելույթների ժամանակ հռետորները փորձում են օգտագործել հնարավորինս պարզ խոսքեր, կերպարներ և հնչերանգ, կարծես խոսում են մտավոր թերի զարգացում ունեցող մարդկանց կամ երեխաների հետ։ Ինչքան մեծ է էֆեկտի անհրաժեշտությունն, այդքան շատ են ինֆանտիլ արտահայտությունները։

Նման մեթոդի կիրառման արդյունքում մարդը ենթագիտակցորեն վերակազմավորում է մտածողությունը և կրիտիկական չի մտածում։ Դա բնորոշ է հենց երեխաներին։

Ուշադրության շեղում

Զանգվածների ղեկավարման գործում շրջադարձային է հատկապես ուշադրության շեղմումը։ Տեղեկատվությունը լի է մանր, չնչին նշանակության իրադարձություններով, որոնք խանգարում են մարդկանց իրազեկված լինել երկրում կատարվող ակտուալ և կարևոր իրադարձություններից։

Դրա փոխարեն տեղեկատվական հարթակը լցվում է սպորտային, շոու-բիզնեսի նորություններով և ժամանցային ծրագրերով։ Այս բոլորը կենտրոնացած են մարդկային բնազդների վրա և այդ պատճառով էլ բարդ է մարդկանց նման նախագծերից հեռացնելը։

Զգացմունքներ

Երկրորդ կարևոր միջոցը զգացմունքային ներգործությունն է։ Զգացմունքային ճնշման դեպքում հաճախ չի աշխատում իրատեսական մտածողությունը և մարդը չի կարող իրավիճակին նայել կրիտիկական հայացքով։

Նաև պետք է նշել, որ զգացմունքները ճեղք են բացում, որտեղ կարող են շատ հանգիստ տեղավորել վախը և ցանկությունները։ Օրինակ՝ ահաբեկչության սարսափը մարդկանց մոտ բարկություն և վախ է առաջացնում, բայց իրական պատճառները մնում են անհայտ։

Խնդիրների առաջացում

Կոշտ որոշումները, որոնց դեմ է հասարակությունը, սովորաբար կայացվում են ավելի լուրջ խնդիրների առաջացմամբ։ Այսինքն՝ մարդիկ իրենք են խնդրում, որ նման որոշումներն ընդունվեն։ Օրինակ՝ քաղաքում առաջացող բռնությունների միջոցով կարելի է արգելափակել խոսքի ազատությունը։

Ավելի լուրջ խնդիր է, երբ արհեստականորեն ստեղծում են ճգնաժամ, որի լուծման համար անհրաժեշտ է կայացնել  բարդ որոշում։

Հետաձգում

Եթե անհրաժեշտ է ստիպել մարդկանց կայացնել անցանկալի որոշում, ապա կարելի է այն պարզապես հետաձգել։ Մարդկանց համար հեշտ է համաձայնել որոշակի զոհողությունների հետ, եթե այն լինի ապագայում, այլ ոչ թե այս պահին։

Խնդիրն այն է, որ մարդն ամեն օր սպասում է, որ ինչ որ բան կփոխվի և սխալ որոշումն այլևս պետք չի գա։ Դրանից բացի կա նաև մեկ այլ պատճառ։ Որոշակի ժամանակի ընթացքում մարդիկ համակերպվում են դրա հետ։

Աստիճանաբար

Մանիպուլիացիայի ամենամեղմ տարբերակը, թերևս, աստիճանաբար մոտեցումն է։ Հասարակության համար  ոչ այդքան նախընտրելի որոշումները կարելի է կիրառել աստիճանաբար՝ ավելացնելով փոփոխությունների թիվը և հերթականությունը տարեց տարի։

Եթե որոշումը մեծ հասարակության համակարգային փոփոխություններ է պահանջում, ապա բնական է, որ կբարձրանա գործազրկությունը, դրամի արժեզրկմամբ և այլն։ Նման համակարգերի աստիճանաբար փոփոխման դեպքում հասարակական դժգոհությունը չի վերածվի հեղափոխության։

Բթեցում

Կարևոր է, որ մարդիկ չգիտակցեն, որ իրենց կառավարում են, բայց գաղտնի և զգուշությամբ կառավարումը բարդ է։ Հասարակ քաղաքացիներին կառավարելու համար շատ ավելի հեշտ է մեծացնել հասարակության և իշխանության մտածողությունը։

Հիմնականում թիրախավորվում են կրթության ոլորտները, հատկապես՝ հասարակ դպրոցներում կրթության որակը։

Հիմարությունը նորաձև է

Ձևավորվում է զանգվածային մշակույթ, որը համոզում է մարդկանց, որ անկիրթ, անդաստիարակ, կոպիտ և հիմար լինելը նորաձև է։ Սա նախորդ կետի շարունակությունն է։

Մարդկային գիտակցության նեղ շրջանակներում պահելու համար հիմնականում օգտագործում են դեղին մամուլը, ցածրորակ հումորը, դատարկ վեճերը, գերբնական սյուժեները։

Գիտությունը ծառայում է վերնախավին

Բոլոր վերոնշյալ կետերը հանգեցնում են այն մտքին, որ արագ զարգացող գիտությունը, որը նաև ուսումնասիրում է մարդկային պահվածքը, ծառայում է քաղաքական վերնախավին։

Հասարակ մարդն անգամ չի էլ իմանում, որ համակարգն արդեն վաղուց գիտի, թե ինչու է անհատը վարվում այսպես կամ այնպես։ Անգամ բարդ չէ ասելը, թե անհատը որ խանութ կհաճախի և ինչ կգնի այնտեղ։

Նույն շարքից